Καταλονία: «Ναι» Στην Ανεξαρτησία

Electionet

Nία νέα μέρα ξημέρωσε σήμερα στην Καταλονία, μετά τις χθεσινές κάλπες οι οποίες ανέδειξαν νικήτριες δυνάμεις τα κόμματα υπέρ της ανεξαρτησίας. Επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις των προηγούμενων ημερών, τα κόμματα που τάσσονται υπέρ μιας ανεξάρτητης Καταλονίας κέρδισαν τον έλεγχο του περιφερειακού κοινοβουλίου, σε μία εκλογική διαδικασία που κατέγραψε ρεκόρ συμμετοχής, χωρίς όμως να εξασφαλίσουν το 50% που θα ήταν απαραίτητο σε ένα ανάλογο δημοψήφισμα.

Υποστηρικτές του μετώπου «Μαζί για το Ναι» γιορτάζουν κυματίζοντας στον ουρανό της Βαρκελώνης τις σημαίες της Καταλονίας. Φωτογραφία: Sergio Perez/Reuters

Οι εκλογές για το Περιφερειακό Συμβούλιο της Καταλονίας είχαν εδώ και πολλούς μήνες πάρει χαρακτήρα δημοψηφίσματος, με διακύβευμα την ανεξαρτησία της. Μετά την αποτροπή από την Κυβέρνηση της Ισπανίας και το Συνταγματικό Δικαστήριο του αυτονομιστικού δημοψηφίσματος, τα κόμματα υπέρ της ανεξαρτησίας, με ηγέτη τον Πρόεδρο της περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας, συνασπίστηκαν στο ψηφοδελτίου του «Junts pel Si» (Μαζί για το Ναι), υποσχόμενα την δρομολόγηση διαδικασιών για την απόσχιση εάν πλειοψηφούσαν. Θέση υπέρ της ανεξαρτησίας πείρε και το αριστερό κόμμα CUP, το οποίο έμεινε εκτός συνασπισμού.

Η πίεση που δέχτηκε η Καταλονία από τις ενωτικές και ευρωπαϊκές δυνάμεις όλες τις προηγούμενες ημέρες ήταν τεράστια. Στάση που δικαιολογείται από το γεγονός πως η Ισπανία μαζί με την Καταλονία κινδυνεύει να χάσει και το 16% του πληθυσμού της, το 25% των εξαγωγών της και το 19% του ΑΕΠ της.

«Οι Καταλανοί δεν έχουν αντιληφθεί τις πραγματικές συνέπειες της ανεξαρτησίας», είπε λίγες ημέρες πριν τις εκλογές ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι. «Θα φύγουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τι θα γίνει τότε με τις συντάξεις τους; Οι συνταξιούχοι είναι περισσότεροι από τους εργαζόμενους. Τι θα γίνει με τις τράπεζες, με τις τραπεζικές καταθέσεις και το νόμισμα;».
Από τη μεριά της η Ισπανική Κεντρική Τράπεζα προειδοποίησε ότι η ψήφος υπέρ της απόσχισης μπορεί να συνεπάγεται με έξοδο από την ευρωζώνη και οικονομική καταστροφή για την περιοχή. Το ίδιο υποστήριξαν και συντηρητικοί Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Ντέιβιντ Κάμερον, η Άνγκελα Μέρκελ και ο Νικολά Σαρκοζί.
Το Λαϊκό Κόμμα πάντως χθες βρέθηκε στην πέμπτη θέση με 11 έδρες στο τοπικό κοινοβούλιο και μόλις 8.45%.

Μέρος στην πολιτική σύγκρουση δεν μπορούσε να μην πάρει και το ποδόσφαιρο. Ο πρόεδρος της ισπανικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας διαμήνυσε ότι θα αποκλείσει την Μπαρτσελόνα από τη La Liga. Παρόλα αυτά, ο εμβληματικός άσσος της Μπαρτσελόνα και μετέπειτα προπονητής της, Πέπ Γκουαρντιόλα, δέχτηκε να συμπεριληφθεί στις λίστες του «Junts pel Si».

Παρά την γενικευμένη τρομοκρατία, οι δυνάμεις υπέρ της ανεξαρτησίας κατάφεραν χθες να πλειοψηφήσουν με συνολικό ποσοστό 47.85% και 72 έδρες στο Περιφερειακό Συμβούλιο.
Αναλυτικά, τα αποτελέσματα διαμορφώθηκαν ως εξής:

Ο πρόεδρος της Καταλονίας, Artur Mas, μιλώντας στους ενθουσιασμένους και συγκινημένου υποστηρικτές της ανεξάρτητης Βαρκελώνης δήλωσε:
«Κερδίσαμε. Σήμερα είχαμε μια διπλή νίκη. Κέρδισε η πλευρά του ναι, κέρδισε και η δημοκρατία. […] Ζητάμε από τον κόσμο να αναγνωρίσει τη νίκη της Καταλονίας και του ναι, έχουμε μια αδιαμφισβήτητη δύναμη και νομιμότητα για να προχωρήσουμε σε αυτό το έργο».

Πέρα από τις τοπικιστικές δυνάμεις, ενισχυμένο από την εκλογική διαδικασία βγήκε και το… «ισπανικό Ποτάμι», το «Ciudadanos», το οποίο κερδίζει συνεχώς έδαφος στην Ισπανία, έναντι του Λαϊκού Κόμματος και των Podemos. Το φιλελεύθερο κόμμα, το οποίο γεννήθηκε πριν χρόνια στην Καταλονία, είχε ταχθεί κατά της ανεξαρτησίας και υπέρ μίας ασφαλούς ευρωπαϊκής πορείας.

Το Podemos είχε μάλλον τις περισσότερο θολές θέσεις σε αυτές της δημοψηφισματικού χαρακτήρα εκλογές. Η θέση του είναι υπέρ του δικαιώματος των Καταλανών να αποφασίσουν οι ίδιοι για το μέλλον τους, αλλά δηλώνει ταυτόχρονα πως θα προτιμούσε μία ενωμένη Ισπανία.

Το κίνημα της ανεξαρτησίας ήταν πάντοτε ζωντανό στην περιοχή. Η αφορμή όμως για την περεταίρω ενεργοποίησή του δόθηκε το 2010. Τότε το ανώτατο δικαστήριο της Ισπανίας είχε στερήσει από τις αρχές της Καταλονίας εξουσίες ισοδύναμες με εκείνες ενός έθνους. Ταυτόχρονα, η ισπανική οικονομική κρίση, η οποία έπληξε ιδιαίτερα τα λαϊκά στρώματα της περιοχής, συνέβαλε στην δημιουργία κλίματος έντονου σκεπτικισμού.

Σύμφωνα το ινστιτούτο Centre for Opinion Studies, το 2010 υπέρ της ανεξαρτησίας τασσόταν το 20% των πολιτών της Καταλονίας, ποσοστό που εκτοξεύτηκε στο 48.5% το Νοέμβριο του 2013 για να βρεθεί τον Ιούνιο του 2015 στο 38%. Για το ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Metroscopia όμως, σήμερα μόνο το 20-25% των Καταλανών είναι πραγματικά αυτονομιστές.

Μετά το χθεσινό αποτέλεσμα, το αυτονομιστικό μέτωπο έχει να αντιμετωπίσει τα εμπόδια που πρόκειται να βάλει η ισπανική κυβέρνηση, αλλά και ο διεθνής παράγοντας, στα σχέδιά του. Σε δύσκολο γρίφο αναδεικνύεται και η εύρεση μίας φόρμουλας που θα θέσει σε κοινό έδαφος συνεννόησης τους συμμάχους του «Junts Pel Si» (ένας συνασπισμός κομμάτων από τα δεξιά έως τα αριστερά) μεταξύ τους αλλά και με τους αριστερούς ακτιβιστές.
Ίδη εξάλλου από χθες ο Πρόεδρος του αριστερού CUP δήλωσε πως σε καμία περίπτωση δεν θα δεχθεί ως Πρόεδρο της Καταλονίας τον εθνικιστή Artur Mas.

Σε κάθε περίπτωση, σήμερα στην Ισπανία ξημέρωσε μία διαφορετική ημέρα. Όποιοι και αν είναι οι καθημερινοί κίνδυνοι και τα προβλήματα για τα δύο μέτωπα, μπροστά της η Ισπανία έχει ημέρες σύγκρουσης και αβεβαιότητας. Αστάθεια που θα περάσει αναπόφευκτα και στην Ευρώπη. Μία Ευρώπη που οι εντάσεις και οι συγκρούσεις συνεχώς αυξάνονται, με το φιλελεύθερο καθεστώς της να αντιδρά όλο και πιο άσχημα όσο αμφισβητείται και αποδυναμώνεται.