Τεχνοκράτες εναντίον λαϊκιστών. Πολιτική χωρίς Πολιτική.
Μία σύγκρουση μεταξύ τεχνοκρατών που σου λένε ότι ο κόσμος πρέπει να παραμείνει ο ίδιος, παρά τα προβλήματά του, και συντηρητικών λαϊκιστών που προκρίνουν την απόλυτη καταστροφή.
Η επιλογή που έχουν να κάνουν οι Αμερικανοί το Νοέμβριο είναι μεταξύ κακού και χειρότερου. Ενώ τα πολιτικά προγράμματα των υποψηφίων είναι πιο ανατρεπτικά από κάθε άλλη φορά, η αντιπαράθεση εστιάζεται στη σύγκρουση ανάμεσα σε έναν λαϊκιστή και μία τεχνοκράτη. O Carlo Invernizzi Accetti, αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο City College της Νέας Υόρκης, αποδίδει τη σημερινή πολιτική κατάσταση στις ΗΠΑ σε μία λαϊκιστική στροφή των Ρεπουμπλικάνων , που συντελέστηκε σταδιακά την τελευταία εικοσαετία, και συνοδεύτηκε από τη μετακίνηση των Δημοκρατικών προς το κέντρο. «Ο αγώνας μεταξύ τεχνοκρατών και λαϊκιστών μας δίνει την αίσθηση μίας επιλογής μεταξύ της διατήρησης του συστήματος ως έχει ή μίας συθέμελης καταστροφής. Για όσους επιθυμούν μια ουσιαστική πολιτική εναλλακτική, η κατάσταση αυτή δεν αποτελεί έναν καλό οιωνό», καταλήγει ο Carlo Accetti στο πρόσφατο άρθρο του στην Guardian.Κάπως έτσι δεν έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα και στην Ευρώπη; Μία παρατεταμένη σύγκρουση μεταξύ των «σοσιαλ-συντηρητικών» τεχνοκρατών, που βαδίζουν πάνω σε κοινά μονοπάτια εδώ και χρόνια, και σε υπερσυντηρητικούς λαϊκιστές τύπου Λεπέν. Μία σύγκρουση μεταξύ ανθρώπων που σου λένε ότι ο κόσμος πρέπει να μείνει ο ίδιος, παρά τα προβλήματά του, γιατί σε αυτό οδηγούν οι αριθμοί, και συντηρητικών λαϊκιστών που προκρίνουν την απόλυτη καταστροφή, την επιστροφή στο σκοτεινό παρελθόν. Αυτή είναι συνολικά η σημερινή εικόνα του μεταδημοκρατικού δυτικού πολιτικού συστήματος. Η εικόνα ενός κόσμου που πολιτική σημαίνει κόμμα και κόμμα σημαίνει επικοινωνία. Που οι ιδέες και τα πολιτικά προγράμματα έχουν αντικατασταθεί από απλά ρητορικά σχήματα, γραμμένα από επαγγελματίες διαφημιστές, ευκολοχώνευτα από την πιο απολίτικη κοινωνία της ανθρώπινης ιστορίας.
Μία σύγκρουση μεταξύ τεχνοκρατών που σου λένε ότι ο κόσμος πρέπει να παραμείνει ο ίδιος, παρά τα προβλήματά του, και συντηρητικών λαϊκιστών που προκρίνουν την απόλυτη καταστροφή.
Οι τεχνοκράτες του συστήματος της δεκαετίας του 1990 και του 2000, όταν πλέον επισημοποιήθηκε η σύγκλιση μεταξύ σοσιαλδημοκρατίας και νεοφιλελευθερισμού, ή μάλλον η απορρόφηση της πρώτης από τον δεύτερο, μετέτρεψαν την πολιτική σε απλή διαχείριση του σήμερα. Ρεαλισμός ονομάστηκε αυτό. «Κοινή λογική». Ο κόσμος ή δεν χρειάζεται να αλλάξει ή δεν μπορεί. Σε κάθε περίπτωση εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο από το να φροντίζουμε η Γη να γυρίζει. Πολιτική υπήρξε στις ελάχιστες περιπτώσεις όπου με δυναμισμό κάποια μεγάλη δύναμη έπρεπε να επεκτείνει τα συμφέροντά της. Επεκτάσεις όμως βασισμένες σε προκαθορισμένα σχέδια που οι πολιτικοί τεχνοκράτες, χωρίς καμία αμφισβήτηση, έπρεπε να εκτελούν. Το απολίτικο σύστημα λειτούργησε μία χαρά για ένα διάστημα. Κάποτε όμως Ευρώπη και Αμερική άρχισαν να αντιμετωπίζουν απρόσμενες δυσλειτουργίες. Ανισότητες, υπερσυσσώρευση πλούτου, κατάρρευση και επισφάλεια στα μεσαία στρώματα. Η αμφισβήτηση από τους δυσαρεστημένους-υπνωτισμένους πολίτες της δύσης δεν άργησε να φανεί.
Μαζί με την αμφισβήτηση εμφανίζεται και ένα νέο είδος δυτικού λαϊκισμού. Λαϊκισμός ο οποίος δεν προκύπτει από κάποια σύγκρουση με τις ελίτ, αλλά από ένα μέρος των ίδιων των ελίτ που αποφασίζουν να επενδύσουν στη δημαγωγία. Το πολιτικά αμόρφωτο κοινό του ’90 και του ’00, το οποίο κοιμήθηκε για χρόνια ακούγοντας τα παραμύθια της αταξικής κοινωνίας, του τέλους της ιστορίας και της δυτικής ανάπτυξης, άργησε να γκρινιάξει. Πλέον δεν είχε ούτε την παιδεία ούτε και την κατάρτιση για να αντισταθεί σε ότι το βάραινε. Έτσι η αντίδρασή του κεφαλαιοποιήθηκε σχεδόν σε απόλυτο βαθμό από τους λαϊκιστές-δημαγωγούς.
Γιατί ο ακροδεξιός λαϊκισμός να μας φαίνεται πιο επικίνδυνος σε σχέση με τους πολιτικούς τεχνοκράτες; Ο πρώτος δεν αποτελεί αποτέλεσμα του κόσμου που έστησαν οι δεύτεροι; Μήπως στη Γαλλία η δυσαρέσκεια που κεφαλαιοποίησε η Λεπέν δεν προήρθε από την σύγκληση συντηρητικών και σοσιαλιστών στις ίδιες ανυπόφορες πολιτικές; Μήπως η αντίδραση του Brexit δεν ήταν αποτέλεσμα της δυσαρέσκειας των χαμηλών στρωμάτων προς τον δικομματισμό, ο οποίος έπαψε ποια να ασχολείται με τα προβλήματά τους; Μήπως Στη Γερμανία δεν βρίσκεται το καλύτερο παράδειγμα σύγκλησης μεταξύ Σοσιαλιστών και Χριστιανοδημοκρατών; Εκεί πλέον οι Χριστιανοδημοκράτες δεν είναι που βλέπουν τα ποσοστά τους να καταρρέουν και τους ψηφοφόρους τους να στρέφονται στην ξενοφοβική «Εναλλακτική»; Ακόμα και στην Ελλάδα, το ναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής υποστηρίχθηκε εκλογικά από τις νέες γενιές της τηλεόρασης και του lifestyle, που έμαθαν την πολιτική με οπαδικούς όρους.
Τεχνοκράτες και λαϊκιστές. Το στεγνό και ανυπόφορο παρών εναντίον του σκοτεινού παρελθόντος. Και το μέλλον;